Học tiếng Trung từ con số 0 có thể khiến nhiều người cảm thấy khó khăn, nhưng với một lộ trình rõ ràng và dễ nhớ, bạn hoàn toàn có thể tiến bộ nhanh chóng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ lộ trình học tiếng Trung cho người mới bắt đầu, phù hợp với những ai chưa từng học ngôn ngữ này. Từ việc làm quen với phát âm, hệ thống chữ Hán, đến việc xây dựng vốn từ vựng và ngữ pháp cơ bản, sẽ giúp bạn từng bước nắm vững những kỹ năng cần thiết. Lộ trình này sẽ giúp bạn tiếp cận tiếng Trung một cách hiệu quả, dễ dàng duy trì động lực học và ứng dụng ngôn ngữ vào cuộc sống hàng ngày.

Lợi ích của việc học tiếng Trung là gì? 

• Cơ hội nghề nghiệp: Tiếng Trung là một trong những ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Nhiều công ty, đặc biệt là những công ty có hoạt động kinh doanh với Trung Quốc, đang tìm kiếm nhân viên có khả năng giao tiếp bằng tiếng Trung.
• Khám phá văn hóa: Học tiếng Trung giúp bạn hiểu rõ hơn về văn hóa, lịch sử và phong tục tập quán của một trong những nền văn minh lâu đời nhất thế giới.
• Giao tiếp quốc tế: Tiếng Trung là ngôn ngữ chính của khoảng 1,3 tỷ người. Việc biết tiếng Trung giúp bạn giao tiếp với một số lượng lớn người dân trên toàn cầu.
• Học tập và nghiên cứu: Nhiều tài liệu học thuật và nghiên cứu quan trọng được viết bằng tiếng Trung. Việc biết ngôn ngữ này mở ra nhiều cơ hội học tập và tìm hiểu sâu hơn.
• Kỹ năng tư duy: Học tiếng Trung giúp cải thiện khả năng tư duy và trí nhớ, đặc biệt là khi phải ghi nhớ các ký tự Hán phồn thể hoặc giản thể.
• Tăng cường khả năng thích ứng: Học một ngôn ngữ mới, đặc biệt là một ngôn ngữ có cấu trúc và phát âm khác biệt như tiếng Trung, giúp cải thiện khả năng thích ứng và giải quyết vấn đề.
• Mở rộng mạng lưới xã hội: Học tiếng Trung cho phép bạn kết nối với nhiều người mới và xây dựng mối quan hệ với những người từ nền văn hóa khác.

Học tiếng Trung có khó không?

Học tiếng Trung có thể được coi là một thách thức, nhưng mức độ khó hay dễ tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Hệ thống ký tự: Tiếng Trung sử dụng hệ thống chữ Hán, với hàng nghìn ký tự khác nhau. Việc ghi nhớ và sử dụng chúng có thể khó khăn cho người mới bắt đầu. Tuy nhiên, về phần nghe và nói, tiếng Trung có nhiều điểm tương đồng với tiếng Việt, người mới bắt đầu học có thể nắm bắt và áp dụng rất nhanh.
• Ngữ pháp: Ngữ pháp tiếng Trung khác với nhiều ngôn ngữ khác, không có sự thay đổi hình thái động từ hay danh từ theo số nhiều, khiến nó có thể dễ hơn ở một số khía cạnh.
• Tonal language: Tiếng Trung là ngôn ngữ có âm điệu (tonal), điều này có nghĩa là một âm tiết có thể có nhiều nghĩa khác nhau tùy thuộc vào âm điệu sử dụng. Điều này yêu cầu người học phải chú ý đến cách phát âm.

Tiếng Trung có thể khó học nhưng khi đã làm quen với các mặt chữ, bạn sẽ thấy học ngôn ngữ này rất thú vị và bổ ích. Học bất cứ điều gì đều cần có sự đầu tư thời gian và luyện tập. Chỉ cần bạn không nản lòng thì sớm muộn gì bạn cũng sẽ thành công.

Cần thời gian học bao lâu để giao tiếp thành thạo?

Thời gian để đạt được khả năng giao tiếp thành thạo trong tiếng Trung phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

1. Tần suất học: Nếu bạn học thường xuyên (hàng ngày), bạn có thể tiến bộ nhanh hơn.
2. Phương pháp học: Sử dụng các phương pháp học hiệu quả như học qua giao tiếp, sử dụng ứng dụng, tham gia lớp học hoặc tìm bạn bè cùng nói tiếng Trung sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh hơn.
3. Mục tiêu học: Nếu bạn chỉ muốn giao tiếp cơ bản, bạn có thể cần khoảng 6 tháng đến 1 năm học tập thường xuyên. Để đạt được khả năng giao tiếp nâng cao hơn, có thể cần từ 2 đến 5 năm.
4. Nền tảng ngôn ngữ: Nếu bạn đã biết một ngôn ngữ châu Á khác hoặc có kinh nghiệm học ngôn ngữ, bạn có thể học nhanh hơn.

Học tiếng Trung giản thể hay phồn thể sẽ tốt hơn?

Việc lựa chọn học tiếng Trung giản thể hay phồn thể phụ thuộc vào mục tiêu và nhu cầu cá nhân của bạn. 

Tiếng Trung Giản Thể

Đặc điểm:

• Được đơn giản hóa từ chữ Hán phồn thể vào những năm 1950 nhằm tăng cường khả năng đọc viết và phổ cập giáo dục.
• Được sử dụng rộng rãi ở Trung Quốc đại lục, Singapore, và Malaysia.

Lợi ích:

1. Dễ học hơn: Số nét trong các ký tự giản thể ít hơn, dễ viết và ghi nhớ hơn so với chữ phồn thể.
2. Phổ biến hơn: Do được sử dụng ở Trung Quốc đại lục – nơi có dân số lớn nhất thế giới – nên học giản thể giúp bạn giao tiếp với phần lớn người nói tiếng Trung.
3. Hỗ trợ trong công việc: Nếu bạn có ý định làm việc hoặc kinh doanh tại Trung Quốc đại lục, Singapore, hay Malaysia, học giản thể là lựa chọn tốt.

Tiếng Trung Phồn Thể

Đặc điểm:

• Là hình thức cổ điển của chữ Hán, giữ nguyên các ký tự với nhiều nét phức tạp.
• Được sử dụng tại Đài Loan, Hong Kong, và trong cộng đồng người Hoa hải ngoại.

Lợi ích:

1. Lưu giữ văn hóa và lịch sử: Phồn thể duy trì nguyên bản ký tự từ hàng nghìn năm, giải thích đầy đủ nghĩa gốc của từ. Nếu bạn yêu thích nghiên cứu văn hóa, lịch sử, hoặc văn học cổ điển Trung Quốc, phồn thể sẽ phù hợp hơn.
2. Sử dụng ở Đài Loan và Hong Kong: Nếu bạn có kế hoạch sống, làm việc, hoặc học tập ở Đài Loan hoặc Hong Kong, học phồn thể là cần thiết.

Tóm lại:

• Nếu bạn hướng đến giao tiếp và công việc: Học giản thể là lựa chọn hợp lý do sự phổ biến và đơn giản trong việc học.
• Nếu bạn quan tâm đến văn hóa, nghệ thuật, hoặc học tập tại Đài Loan, Hong Kong: Học phồn thể sẽ mang lại lợi ích nhiều hơn, giúp bạn nắm bắt được chiều sâu văn hóa.

Bạn cũng có thể học cả hai dạng ký tự nếu muốn linh hoạt trong giao tiếp và nghiên cứu, nhưng điều này đòi hỏi nhiều thời gian hơn.

Xây dựng lộ trình học tiếng Trung cho người mới bắt đầu

Giai đoạn 1: Làm quen với tiếng Trung (0 – 1 tháng)

1. Bảng chữ cái Pinyin và phát âm

• Học Pinyin (bảng phiên âm tiếng Trung) để hiểu cách phát âm các từ.
• Luyện phát âm chuẩn với 4 thanh điệu: Thanh 1 (cao bằng), thanh 2 (lên cao), thanh 3 (xuống thấp rồi lên), và thanh 4 (xuống nhanh).
• Hãy sử dụng video hoặc ứng dụng để luyện nghe và phát âm chính xác.

Khi bắt đầu học tiếng Trung, việc đọc được phiên âm là điều cơ bản và quan trọng nhất. Trong những ngày đầu làm quen, tốt nhất bạn nên dành nhiều thời gian luyện đọc phiên âm.

Cấu trúc phiên âm tiếng Trung cũng tương tự như tiếng Việt:

Phiên âm = Phụ âm + Nguyên Âm + Dấu (hay Phiên âm = Thanh mẫu + Vận mẫu + Thanh điệu)

Ví dụ:

2. Học từ vựng cơ bản

• Bắt đầu với khoảng 100 từ vựng phổ biến như số đếm, chào hỏi, gia đình, thời gian, ngày tháng.
• Sử dụng các ứng dụng học từ vựng hoặc thẻ flashcard để luyện nhớ từ mới.

Download bộ flashcard =>>Tại đây

3. Làm quen với nét chữ Hán

a) Học các nét cơ bản và quy tắc viết chữ Hán

* 8 nét chữ cơ bản trong tiếng Trung

• Nét chấm ( 丶): Một dấu chấm từ trên xuống dưới.
• Nét ngang ( 一 ): Một nét thẳng ngang và kéo từ trái sang phải.
• Nét sổ thẳng (丨): Một nét thẳng đứng và kéo từ trên xuống dưới.
• Nét hất (㇀): Đi lên từ trái sang phải.
• Nét phẩy (丿): Kéo xuống từ phải sang trái.
• Nét mác ( 乀 ): Kéo xuống từ trái sang phải.
• Nét móc (亅 ): Sổ thẳng sau đó móc lên về phía bên tay trái.
• Nét gập（ ┐): Nét ngang kết hợp với nét sổ, nhưng bị gập lại, giống hình một góc vuông.

b) Học cách viết khoảng 30 chữ Hán đơn giản, như số đếm (一, 二, 三…), những từ thông dụng (人, 大, 小).

* 7 Quy tắc viết chữ Hán

Chữ Hán được cấu tạo từ những bộ thủ. Trong tiếng Trung bao gồm 214 bộ thủ, mỗi bộ thủ sẽ có một ý nghĩa khác nhau, góp phần tạo nên ý nghĩa của chữ Hán.

Xem chi tiết về những bộ thủ và cách học: Tại đây

Về cách viết chữ Hán, gồm 7 quy tắc sau:

• Quy tắc 1: Ngang trước sổ sau ( 十 → 一 十).
• Quy tắc 2: Phẩy trước mác sau (八 → 丿 八).
• Quy tắc 3: Trên trước dưới sau (二 → 一 二).
• Quy tắc 4: Trái trước phải sau (你 → 亻 尔).
• Quy tắc 5: Ngoài trước trong sau (月 → 丿 月).
• Quy tắc 6: Vào trước đóng sau (国 → 丨 冂 国).
• Quy tắc 7: Giữa trước hai bên sau ( 小 → 亅小).

Giai đoạn 2: Nền tảng ngữ pháp và giao tiếp cơ bản (2 – 4 tháng)

1. Ngữ pháp cơ bản

• Học cách tạo câu đơn giản với cấu trúc câu cơ bản: Chủ ngữ + Động từ + Tân ngữ (S + V + O). Ví dụ: 我爱你 (Wǒ ài nǐ) – Tôi yêu bạn.
• Làm quen với trật tự từ trong câu và một số cấu trúc phổ biến như: Câu hỏi (吗 ma), câu phủ định (不 bù), và câu có từ “là” (是 shì).

2. Luyện nghe và nói

• Luyện kỹ năng nghe và phản xạ với các câu giao tiếp đơn giản.
• Thực hành các chủ đề giao tiếp thường gặp như: Giới thiệu bản thân, hỏi thăm, mua sắm, thời gian, địa điểm,…

3. Từ vựng theo chủ đề

• Mở rộng vốn từ vựng lên 300-500 từ theo các chủ đề khác nhau như: Ăn uống, phương tiện giao thông, mua sắm, công việc,…

4. Chữ Hán và cách nhớ

• Tiếp tục học chữ Hán với phương pháp liên tưởng hoặc học qua câu chuyện để dễ nhớ.
• Mục tiêu là học được 150-200 chữ Hán thông dụng.

Chi tiết cách nhớ chữ Hán =>> Xem chi tiết

Giai đoạn 3: Luyện tập và ứng dụng (5 – 8 tháng)

1. Nâng cao kỹ năng nghe và nói

• Nếu bạn chỉ học và luyện tập một mình thì sẽ không tốt bằng có người luyện tập cùng bạn. Bạn nên tìm cho mình một người bạn biết tiếng Trung hoặc một người bạn Trung Quốc để luyện tập nghe nói nhiều hơn.
• Nhắn tin bằng tiếng Trung cũng là cách giúp bạn giao tiếp tốt và nhớ mặt chữ tốt hơn.
• Bạn có thể xem phim ngắn và video bằng tiếng Trung có phụ đề để luyện nghe và tăng khả năng hiểu. Xem phim Trung Quốc còn có thể giúp bạn học thêm những câu khẩu ngữ và hiểu thêm về văn hóa Trung Quốc.
• Học tiếng Trung qua bài hát cũng là một cách học vừa thú vị vừa đem lại hiệu quả cao. Hãy chọn những bài hát tiếng Trung yêu thích của bạn để bắt đầu học nhé!

* Cấu trúc ngữ pháp nâng cao

• Học thêm các câu ghép, câu phức tạp với các liên từ như: và (和 hé), nhưng (但是 dànshì), vì (因为 yīnwèi).
• Tìm hiểu về trợ từ và cách sử dụng trong câu.

2. Mở rộng từ vựng và chữ Hán

• Tăng vốn từ vựng lên 800-1000 từ.
• Học khoảng 500 chữ Hán, tập trung vào các chữ thông dụng trong đời sống.

3. Luyện kỹ năng viết

• Thực hành viết nhật ký hàng ngày hoặc các đoạn văn ngắn để rèn kỹ năng viết.
• Hãy viết những câu đơn giản và dần dần chuyển sang câu phức tạp hơn.

Giai đoạn 4: Ứng dụng vào cuộc sống (9 – 12 tháng)

1. Thực hành nghe – nói

• Tham gia vào các lớp học hội thoại hoặc tìm đối tác trao đổi ngôn ngữ để thực hành.
• Luyện tập giao tiếp tự nhiên và sử dụng từ vựng, ngữ pháp đã học trong các tình huống thực tế.

2. Luyện kỹ năng đọc và dịch

• Đọc bài viết ngắn, truyện tranh, hoặc báo chí đơn giản bằng tiếng Trung.
• Tập dịch các câu ngắn từ tiếng Việt sang tiếng Trung và ngược lại.

3. Tự tin trong giao tiếp hàng ngày

• Mục tiêu là có thể giao tiếp tự nhiên trong các tình huống thường ngày như đi mua sắm, hỏi đường, trò chuyện xã giao.
• Duy trì học hàng ngày để củng cố và mở rộng kiến thức.

Mẹo hữu ích:

• Chia nhỏ thời gian học: Mỗi ngày dành ra 30 phút – 1 tiếng học để không cảm thấy quá tải.
• Thực hành thường xuyên: Học kết hợp với thực hành nghe, nói, đọc, viết để ghi nhớ tốt hơn.
• Đừng nản lòng: Học ngôn ngữ cần thời gian và sự kiên trì. Chỉ cần học đều đặn, bạn sẽ thấy tiến bộ.

Tổng hợp tài liệu học tiếng Trung

1. Sách học tiếng Trung

• Giáo trình Hán ngữ (汉语教程): Đây là bộ sách cơ bản dành cho người mới bắt đầu học tiếng Trung, rất phổ biến ở Việt Nam. Bộ sách có bài giảng chi tiết về từ vựng, ngữ pháp và bài tập thực hành.
• New Practical Chinese Reader (新实用汉语课本): Bộ sách quốc tế được sử dụng rộng rãi cho người học tiếng Trung, từ cấp độ sơ cấp đến trung cấp.
• HSK Standard Course: Bộ sách luyện thi HSK (Hanyu Shuiping Kaoshi), bao gồm các cấp độ từ cơ bản đến nâng cao. Sách phù hợp cho những ai muốn thi chứng chỉ tiếng Trung.
• Giáo trình Hán ngữ gồm 6 quyển: Tải miễn phí ở đây

Để đọc sách tiếng Trung, bạn có thể đến các nhà sách, đặt mua sách trực tuyến qua tiki, hoặc liên hệ trực tiếp các điểm bán sách.
Đặt sách qua tiki: Tại đây

2. Ứng dụng học tiếng Trung

• Duolingo: Ứng dụng học ngôn ngữ miễn phí, có phần học tiếng Trung từ cơ bản. Giao diện dễ sử dụng và bài học ngắn, phù hợp cho người mới bắt đầu.
• HelloChinese: Một ứng dụng tuyệt vời cho người mới học tiếng Trung, cung cấp bài giảng về phát âm, từ vựng và ngữ pháp.
• Pleco: Ứng dụng từ điển tiếng Trung giúp tra cứu từ và ký tự Hán, hỗ trợ học viết chữ Hán.

3. Trang web và khóa học trực tuyến

• ChineseClass101.com: Trang web này cung cấp các bài học qua video và audio cho người học tiếng Trung ở mọi cấp độ. Các bài học liên quan đến ngữ pháp, từ vựng và giao tiếp.
• Coursera và edX: Các nền tảng học trực tuyến có cung cấp các khóa học tiếng Trung từ những trường đại học danh tiếng. Các khóa học này bao gồm cả phần giao tiếp và văn hóa Trung Quốc.
• Mandarin Companion: Trang web cung cấp sách đọc đơn giản dành cho người học tiếng Trung ở nhiều cấp độ khác nhau, giúp nâng cao kỹ năng đọc.

4. Kênh YouTube

• Yoyo Chinese: Kênh YouTube này cung cấp các bài học ngắn, giải thích từ vựng và ngữ pháp tiếng Trung một cách dễ hiểu, phù hợp cho người mới bắt đầu.
• ChinesePod: Một kênh học tiếng Trung nổi tiếng với nhiều bài học về từ vựng, phát âm, ngữ pháp, và các bài luyện nghe cho mọi trình độ.
• Mandarin Corner: Kênh cung cấp các video về hội thoại thực tế, giúp cải thiện kỹ năng nghe và giao tiếp.

5. Tài liệu PDF miễn phí

• Tài liệu từ các diễn đàn học tiếng Trung: Các diễn đàn như Chinese-forums.com, hoặc các nhóm học tiếng Trung trên Facebook thường chia sẻ nhiều tài liệu miễn phí như file PDF, từ điển, bài tập luyện tập.
• Anki (Flashcards): Bạn có thể tải về bộ thẻ từ vựng tiếng Trung để ôn tập từ vựng và ký tự Hán hàng ngày.

6. Tài liệu luyện thi HSK

• HSK Online: Trang web và ứng dụng này cung cấp bài thi thử HSK miễn phí, tài liệu học tập và đề thi mẫu.
• Chinh phục HSK 1-2: Xem miễn phí tại đây
• Chinese Grammar Wiki: Trang web này cung cấp hướng dẫn ngữ pháp tiếng Trung từ cơ bản đến nâng cao, hữu ích cho việc luyện thi HSK.

7. Các lớp học trực tiếp hoặc online

• Các trung tâm dạy tiếng Trung: Bạn có thể tìm kiếm các trung tâm tiếng Trung uy tín tại địa phương để học trực tiếp với giáo viên. Nhiều trung tâm còn cung cấp tài liệu học phong phú.
• Học gia sư trực tuyến: Các nền tảng như iTalki hoặc Preply cho phép bạn tìm giáo viên bản ngữ để học 1 kèm 1, giúp cải thiện khả năng giao tiếp nhanh chóng.

Lời khuyên khi học tiếng Trung cho người mới bắt đầu

1. Đặt mục tiêu rõ ràng: Xác định rõ mục tiêu học tập của mình, từ việc giao tiếp cơ bản cho đến thi lấy chứng chỉ. Điều này sẽ giúp bạn có động lực và xây dựng lộ trình học tập phù hợp.
2. Học đều đặn mỗi ngày: Duy trì thói quen học tập hàng ngày, dù chỉ là 15-30 phút, sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh chóng và nhớ kiến thức lâu hơn.
3. Sử dụng nhiều nguồn tài liệu: Kết hợp các phương pháp học khác nhau như giáo trình, ứng dụng học trực tuyến, video, và trò chơi để tránh nhàm chán và củng cố kiến thức từ nhiều góc độ.
4. Thực hành giao tiếp: Đừng chỉ học lý thuyết, hãy sử dụng tiếng Trung trong giao tiếp hàng ngày. Điều này sẽ giúp bạn phát triển kỹ năng nói và nghe một cách tự nhiên.
5. Kiên trì: Học ngôn ngữ mới luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn. Hãy luôn duy trì động lực, không nản lòng trước khó khăn và tin tưởng vào sự tiến bộ của mình.

Học tiếng Trung ở đâu là tốt nhất?

• Nếu chỉ đơn giản là bạn thích tiếng Trung và không có mục đích nào khác thì bạn hoàn toàn có thể tự học tiếng Trung tại nhà với các bài học miễn phí: Tại đây
• Nếu bạn muốn học tiếng Trung một cách nghiêm túc thì tốt nhất nên đến các cơ sở đào tạo tiếng Trung để học một cách bài bản và hiệu quả nhất. 
• Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình học! Hãy đến với Hán Ngữ Toàn Cầu, nơi bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ tận tâm để khởi đầu hành trình học tiếng Trung một cách dễ dàng và thuận lợi.

Khi bắt đầu học một điều gì đó mới mẻ, chúng ta sẽ gặp phải không ít khó khăn. Tuy nhiên, chỉ cần bạn theo sát lộ trình học tiếng Trung trên đây cùng sự nỗ lực và kiên trì thì không gì là không thể vượt qua.

Chúc các bạn có một bước khởi đầu học tiếng Trung thật tốt nhé!

Xem thêm:

• Các bước tự học Tiếng Trung chi tiết, dễ hiểu cho người mới bắt đầu